Lo lắng là tâm lý của hầu hết các bệnh nhân mắc bệnh ung thư, tuy nhiên đây lại là điều hoàn toàn không có lợi cho việc điều trị của người bệnh. Thấu hiểu được những lo lắng đó, bài viết dưới đây sẽ giải quyết một số thắc mắc liên quan quan đến ung thư rất phổ biến, giúp người bệnh có thêm thông tin và an tâm hơn khi điều trị.
1. Câu hỏi: Khi bị ung thư nếu bồi dưỡng, ăn uống quá đầy đủ sẽ làm cho khối u phát triển nhanh hơn, điều này là đúng hay sai?
Trả lời: Cho đến nay chưa có bằng chứng khoa học nào xác minh việc bệnh nhân ung thư nếu bồi dưỡng, ăn uống quá đầy đủ sẽ làm cho khối u phát triển nhanh hơn. Ngược lại, ở người bệnh ung thư khi thể trạng sụt giảm: sụt cân, suy dinh dưỡng sẽ làm cho người bệnh giảm đáp ứng với điều trị, tăng biến chứng nhiễm trùng, dẫn đến suy kiệt rồi tử vong. Vì vậy, điều cơ bản trước tiên và vô cùng quan trọng trong một phác đồ điều trị ung thư là chế độ dinh dưỡng để nâng cao thể trạng cho bệnh nhân. Nếu tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân không đủ đáp ứng, bác sĩ sẽ không thể thực hiện phác đồ điều trị hoặc điều trị sẽ không hiệu quả vì bệnh nhân không đủ sức khỏe để chịu đựng những tác dụng phụ của quá trình điều trị. Do đó, dinh dưỡng là một phần quan trọng góp phần tăng hiệu quả điều trị ung thư.
2. Câu hỏi: Ăn nhiều chất xơ có thể ngăn ngừa ung thư hoặc kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân ung thư, điều này có đúng không?
Trả lời: Một chế độ ăn nhiều chất xơ có thể giúp ngăn ngừa ung thư ruột (đại trực tràng). Các nhà khoa học giải thích chất xơ trong bữa ăn hàng ngày giúp ống tiêu hóa hoạt động bài tiết tốt hơn, tránh ứ đọng các chất độc có khả năng sinh ung thư trong lòng ruột.
3. Tại sao bệnh nhân ung thư lại được khuyên không nên ăn thịt đỏ nhiều, không ăn các đồ ăn lên men ?
Trả lời: Đồ lên men, ủ muối… chứa rất nhiều nitrosamin, là yếu tố đã được chứng minh có liên quan đến nguyên nhân mắc ung thư. Điều này vẫn đúng với người bệnh đã mắc ung thư. Người bệnh cần duy trì dinh dưỡng hợp lý, đầy đủ các nhóm thực phẩm gồm gluxit, protit, lipit, các vitamin… một cách cân đối. Tránh ăn kiêng hoặc sử dụng thực phẩm theo một tỷ lệ thái quá, đặc biệt là tâm lý “tránh ăn nhiều dinh dưỡng, đạm vì nuôi khối u” là không đúng. Sức đề kháng của cơ thể để chống lại tế bào ung thư cần đến các globulin miễn dịch, có thành phần là các axit amin, được cung cấp từ nguồn thức ăn. Vì vậy, dinh dưỡng lành mạnh hợp lý sẽ mang lại lợi ích cung cấp “nguyên liệu” để cơ thể sản xuất ra các yếu tố miễn dịch chống lại tế bào ung thư.
4. Ung thư cổ tử cung có điều trị dứt điểm được không?
Trả lời: Ung thư cổ tử cung giai đoạn sớm, nếu được điều trị kịp thời sẽ có tiên lượng rất tốt. Theo thống kê của Hiệp hội sản phụ khoa quốc tế (FIGO) từ năm 1999 – 2001 tỉ lệ sống 5 năm của bệnh ung thư cổ tử cung giai đoạn đầu (IA1) lên đến 97,5%. Tuy nhiên, sang tới giai đoạn cuối (IVB) tỉ lệ này chỉ còn 9,3%. Vì vậy, việc tầm soát ung thư sớm có ý nghĩa rất quan trọng, mang lại cơ hội chữa trị thành công cao.
5. Có nhiều ý kiến cho rằng uống thuốc tránh thai có thể làm giảm nguy cơ ung thư cổ tử cung, nhưng sẽ làm tăng nguy cơ ung thư vú, điều này có đúng không?
Trả lời: Tổng hợp 24 nghiên cứu dịch tễ về việc sử dụng thuốc tránh thai viên kết hợp, cho thấy nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung có gia tăng ( trên 5 năm sử dụng so với chưa bao giờ sử dụng: RR = 1.90, 95%CI 1.69- 2.13). Tuy nhiên, theo một số nghiên cứu khác, nhóm đối tượng trên đồng thời có thể nhiễm HPV – là loại virus có liên quan đến tỷ lệ mắc ung thư cổ tử cung. Như vậy, theo nghiên cứu này, chưa chứng minh được chắc chắn mối liên hệ giữa việc sử dụng giữa thuốc tránh thai viên kết hợp làm gia tăng tỷ lệ mắc ung thư cổ tử cung.
6. Có phải ung thư ở trẻ em có khả năng chữa khỏi cao hơn so với ở người lớn?
Trả lời: Ung thư ở trẻ em có khả năng chữa khỏi cao hơn so với ở người lớn là đúng. Vì ung thư ở trẻ em hay gặp u nguồn gốc tế bào mầm nên đáp ứng với hóa chất và xạ trị cao hơn.
7. Nếu bố mẹ có tiền sử mắc bệnh ung thư, thì con cái có cần lưu ý gì không?
Trả lời: Có nhiều nguyên nhân gây ung thư, trong đó có yếu tố di truyền. Với những trường hợp cha mẹ đã có tiền sử mắc bệnh ung thư, thì con cái nên được tầm soát ung thư sớm định kỳ để có thể phát hiện sớm những biểu hiện bất thường và có phương pháp điều trị hợp lý.
